Op 12 april 2013 staan de nieuwe manieren van contracteren op de agenda van de werkgroep ‘het wijkcentrum als WMO-onderneming’. De deelnemers bespreken de ontwikkelingen en gaan op zoek naar rode draden en handvatten voor de toekomst. Het wordt een nuttige bijeenkomst, met veel informatie, ook uit ieders praktijk. De tijd is te kort om alles te bespreken en doordenken, maar de start is gemaakt. Waar gaat het over? Door de transitie van taken uit de AWBZ naar de WMO krijgen gemeenten extra taken. Voor de uitvoering van deze extra taken heeft de lokale overheid 30% minder budget beschikbaar. Gemeenten worden zelf verantwoordelijk voor het realiseren van deze bezuiniging en een correcte en efficiënte uitvoering van taken. Bestuurlijk aanbesteden van maatschappelijke diensten Voor het contracteren van uitvoerende partijen gaan gemeenten steeds vaker bestuurlijk aanbesteden. Dat is iets anders dan openbaar en Europees aanbesteden. Bij bestuurlijk aanbesteden gaat het, zo staat in de wet, om aanbesteding van maatschappelijke diensten. Die vragen veel meer om een lokale verankering van de uitvoerende partij dan de uitbesteding van fysieke diensten. Er wordt ook wel gesproken over 2B diensten als het om maatschappelijke diensten gaat. Op 1 april 2013 is ook een aanbestedingswet voor andere diensten ingegaan. Doel van deze nieuwe wet is lokale en regionale MKB bedrijven een grotere kans te bieden via openbare aanbesteding aan de bak te komen. Ervaring met bestuurlijk aanbesteden De gemeenten Rotterdam, Weert-Nederweert en Arnhem hebben ervaring met bestuurlijk aanbesteden. In de aanbesteding wordt onderscheid gemaakt tussen aanbesteding op prijs en op meer subjectieve criteria; zoals de aansluiting in de wijk, het vermogen om veranderingen te bewerkstellingen en relatie ten opzichte van elkaar. In de praktijk zijn er verschillende routes voor de aanbesteding: Bestuurlijk aanbesteden is bij hen een hot item volgens een van de medewerkers van een Noord-Hollandse gemeente. Maar ook een onderwerp dat nog weinig bekendheid geniet. In 2008 kwam Mr. Drs. Tim Robben landelijk met het concept bestuurlijk aanbesteden dat in de huidige tijd steeds meer aan populariteit wint. Voor bestuurlijk aanbesteden maakt de gemeente momenteel al onderscheid tussen aanbestedingen bij de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en verstandelijk gehandicaptenzorg (VG). De inzet is te komen tot financiering van dagbesteding en dagactiviteiten naar flexibeler werken door ambulante wijkzorg. Maatschappelijk aanbesteden De jongste trend in het aanbesteden heet ‘maatschappelijk aanbesteden’. Deze vorm gaat verder dan het bestuurlijk aanbesteden en is er op gericht zoveel mogelijk maatschappelijke taken door burgers zelf te laten uitvoeren. In dat kader kunnen budgetten en infrastructuur (ook buurthuizen) worden overgedragen of ter beschikking worden gesteld aan bewonersgroepen. De ontwikkeling en toepassing van deze vorm van aanbesteden is nog relatief onbekend terrein. Buurthuizen en ander vastgoed in gebruik door bewoners Er zijn buurthuizen die van oudsher door bewoners worden bestuurd. Deze praktijk breidt zich verder uit naar andere sectoren. Diverse partijen stellen vastgoed beschikbaar voor initiatieven uit de samenleving. In Alkmaar bijvoorbeeld zijn er twee accommodaties die volledig worden gerund door bewoners. De accommodaties zijn beschikbaar gesteld door de NS en door bewoners gekocht voor het symbolische bedrag van één euro. De schoonmaak, het onderhoud, de inkoop en de verkoop valt volledig onder de verantwoordelijkheid van de bewoners zelf. Ook het vastgoed van zorgaanbieders wordt steeds vaker door bewoners gebruikt voor activiteiten met een maatschappelijk belang. Binnen welzijnsorganisaties wordt een steeds striktere scheiding aangebracht tussen de inhoudelijke welzijnsopdracht en het beheren en exploiteren van accommodaties. Voor de accommodaties ontstaat dan een soort verhuurbedrijf van ruimte met uiteenlopende klanten. Een medewerker van Movisie (kennisplatform voor sociale vraagstukken) vindt het belangrijk om goed in de gaten te houden in welke vorm maatschappelijke meerwaarde wordt geleverd, meer dan alleen de exploitatie van het gebouw. Welk burgerinitiatief kan over welke ruimte beschikken en welke waarde voegt dit toe voor de maatschappij? Buurtbeheerbedrijf partner van de gemeente Een Noord-Limburgs buurtbeheerbedrijf, ondergebracht in SW bedrijf Westrom, werkt op unieke wijze samen met de gemeente Roermond. Dit buurtbeheerbedrijf is de partner van de gemeente op het gebied van de Wet werk & bijstand. De gemeente draagt zorg voor 80.000 uur werkgelegenheid. In samenwerking gaan ze op zoek naar klussen in nieuwe infrastructuur. Waar mogelijk probeert het buurtbeheerbedrijf in te breken in lopende contracten. Er wordt gestuurd op output in plaats van op inzet. Zo komt er geld in het laatje waarmee het buurtbeheerbedrijf nieuwe initiatieven kan ontwikkelen. Het buurtbeheerbedrijf gaat zorgtaken overnemen. Contractering vindt plaats vanuit verschillende afdelingen van de gemeente. Het buurtbeheerbedrijf zorgt voor efficiënte combinaties in de uitvoering, eventueel samen met lokale bedrijven en ZZP-ers in netwerk constructies. Positie van de betrokkenen Een directeur van een welzijn/re-integratiebedrijf in Overijssel merkt dat het voor hem moeilijk is om de begroting rond te krijgen. In de eerste drie maanden van 2013 zien zij minder omzet gerealiseerd ten opzichte van de begroting van 2012. De organisatie biedt dagbesteding en werkervaringsplaatsen aan via buurtinitiatieven. Als sociale onderneming mag deze organisatie niet aansluiten bij het WMO-overleg van de gesubsidieerde instellingen met de gemeente. Hij constateert dat de samenwerking van een aantal partijen waaronder de gemeenten, sociale dienst en een aantal sociale werkbedrijven, leidt tot een vacuüm in de markt voor andere reïntegratiebedrijven. Alle kandidaten en alle budgetten lopen via deze combi. Er is geen ruimte voor andere initiatieven terwijl de kandidaten graag bij zijn reïntegratiebedrijf blijven werken. Een welzijnsinstelling in Zuid-Holland start nog steeds nieuwe accommodaties. Onder andere door samenwerking met bekende zorgaanbieders in de provincie. Met name in de dichtbevolkte wijken in de regio is er veel initiatief. Deze welzijnsorganisatie heeft initiatieven in wijken overgenomen en merkt dat de initiatieven die al langer bestaan veel traffic genereren. Deze initiatieven zijn doorgaans ook het meest succesvol. De organisatie probeert verbinding te maken tussen accommodaties, commercie en welzijnsverbetering. Vervolg Voor de volgende stap is het nodig de diverse ontwikkelingen rond aanbesteden beter te verkennen. Volgende bijeenkomst Datum: 28 juni 2013, start om 9 uur tot uiterlijk 12.30 uur.
