Van school- naar gemeenschapsgebouw

Overal in het land staan schoolgebouwen. Die worden zo’n 15% van de tijd voor onderwijs gebruikt. De meeste gebouwen moeten de komende jaren worden aangepakt en daar is veel geld voor nodig. Dat geld is er niet. Gemeenten krijgen van het Rijk de helft van hetgeen nodig is om de gebouwen “up to date” te houden. 
 

“Er zijn twee kansen om de vernieuwingsopgave vooruit te helpen”, zei Ewald van Vliet tijdens de Maatschappelijk Vastgoeddag eind 2024. Hij was destijds voorzitter van bestuur van het Lucas Onderwijs en lid van de samenwerkingscommissie VNG/PO- en VO-raad. Die twee kansen zijn volgens hem de media opzoeken om het urgentiebesef bij de politiek te vergroten en zelf op zoek te gaan naar slimme combinaties met andere functies. Beide hebben we in 2025 opgepakt in het kader van het Deltaplan Scholen. 

 

Een logische combinatie is om de gebouwen ook voor de buurt te gebruiken. Vanuit het sociaal domein is behoefte aan meer laagdrempelige ontmoetingsplekken in de buurt. Kan de school die bieden? Met een combinatie van onderwijs en buurtfuncties kan de financiële basis van de gebouwen (de vastgoedexploitatie) worden verbreed en daarmee ook een betere basis voor vastgoedinvesteringen worden gelegd.

 

In 2025 zijn we op zoek gegaan naar goede aantrekkelijke plekken en specifiek ook naar de mogelijkheid om schoolgebouwen breder te benutten; ook voor de buurt. We hebben daarbij niet alleen gekeken naar de (mogelijkheden) van de plek zelf, maar ook naar het beleid en de organisatie daarachter. Hoe brengen we school en buurt organisatorisch en beleidsmatig dichter bij elkaar.  

Voor wie?

Gemeenten, scholen, maatschappelijke organisaties en sociaal ondernemers
Bestuurders, beleid-, huisvestings- en vastgoedprofessionals, sociaal en fysieke verduurzamers (ook duurzaam ruimtegebruik), sociaal makelaars en financiën. 

Wat halen?

Resultaten van de zoektocht naar ervaring, ideeën en inspiratie voor een route om scholen meer voor de buurt te benutten. 

Wat brengen?

Eigen ervaring en inzichten over haalbare routes.

Hoe?

We nemen je mee in de reis die we afgelopen jaar hebben afgelegd rond dit thema en zoeken samen naar een route voor vervolg.

Met wie?

• Pam van der Graaf, Afdelingshoofd volwassenen Maatschappelijke Ontwikkeling bij Gemeente 's-Hertogenbosch

• Floor Dil, Opgavemanager onderwijshuisvesting bij Gemeente Utrecht

• Naomi Baan Hofman, Manager vastgoedopgave bij Gemeente Utrecht

• Tjitske Bergsma, Directeur Trivium College

• Joris Dahman, Adviseur en Partner bij Areaal Advies

• Ben de Vor, Ambtelijk Opdrachtgever Maatschappelijke Voorzieningen bij Gemeente Amsterdam en facilitator van het gesprek

Meer informatie

• Bericht: Hulpvraag aan landelijke politiek - Over onderwijshuisvesting en ontmoetingsplekken; twee vragen die we hier in deze sessie bij elkaar willen brengen (augustus 2025)
• Opinie: Ontzorgingsprogramma voor basisonderwijs - aanzet voor discussie over de rol van het onderwijs in relatie tot diverse maatschappelijke vraagstukken (Binnenlands bestuur, augustus 2025)
• Bericht: Privaat geld voor publieke armoede - over nevenexploitatie (juli 2025)
• Bericht: Goed mixen met scholen (mei 2025)
• Bericht: Ervaring met Brede Bosche Scholen (april 2025)
• Bericht: Handen en panden voor de socials basis (maart 2025)
• Artikel: Twee kansen in de vernieuwingsopgave, interview met Ewald van Vliet, Lucascollege (Schoolfacilities, februari 2025)
• Publicatie: Beter benutten van ruimte (Bouwstenen, februari 2025)
• Ontwikkelwerk: Deltaplan Scholen