Verslag bijeenkomst 'Accommodatiebeleid kleine gemeenten' gehouden op 4 november 2011

 

Bijeenkomst voor het uitwisselen van kennis en ervaringen met vastgoedmanagement bij kleine gemeenten.

Opening door Ingrid de Moel. Uitgebreid kennismakingsronde waar elke deelnemer zich voorstelt en daarnaast zijn vraagstukken, problemen en uitdagingen op het gebied van accommodatiebeleid binnen zijn/haar eigen gemeente deelt.

Hieruit zijn de volgende punten geïnventariseerd:

 

Beleid Maatschappelijke voorzieningen:

• Accommodatiebeleid, vastgoedbeleid
• Doelstelling en definitie en kaders
• Ondersteunend beleid: subsidiebeleid, tarievenbeleid sociaal/fysiek, harmonisatiebeleid.
• Strategisch en maatschappelijk vastgoed
• Exploitatie en beheer
• Afstemming met lijn

 

Inventarisatie voorzieningen:

• Wat hebben we?
• Exploitabel

 

Nieuwbouw projecten (MFA): afweging en afstemming

 

Kantoren: scheiding beheer en facilitair

 

Bezuinigingen:

• Afstoten: hoe in de markt zetten en politiek draagvlak verkrijgen? 
• Kostendekkende huur 
• Vermindering welzijnsgebouwen

 

Professionele organisatie:

• Professionaliseren, efficiënter
• Inrichting, bv centralisatie
• Outsourcing
• Onduidelijke verantwoordelijkheden tussen afdelingen

 

Veranderende vraag:

• Krimp/vergrijzing/bezuinigingen welzijn
• Samenvoegingen voorzieningen 
• Benutting en bezetting

 

(kostendekkende) Huurprijs

 

 

Observatie Bastiaan Vos, trainee VNG bij de gemeente Leusden. Zie in de bijlage zijn factsheet.

 

 

Wat zijn specifieke aspecten bij maatschappelijk vastgoed van kleine gemeenten?

• Afhankelijkheden van andere partijen: geen bewegingsruimte voor matchen vraag en aanbod door beperkte portefeuille.
• Spreiding voorzieningen: Vaak zijn het fusiegemeenten die bestaat uit meerdere kernen welke op redelijke grote afstand van elkaar liggen (15 km fietsen), organisatorisch lastig. 
• Voorzieningen in kernen: Eigen identiteit en verbondenheid, bewoners hechten grote waarde (emotie) aan eigen voorzieningen, tussen de kernen heerst rivaliteit (denk aan voetbalverenigingen) er is geen/minder draagvlak voor gezamenlijk gebruik 
• In basis zijn de voorzieningen in beeld, vaak loopt het wel en is het informeel georganiseerd. 
• Binnen de gemeente is er in het verleden geen noodzaak geweest om het professioneel te organiseren en is het afhankelijk van mensen (risico). 
• Korte lijn met de politiek en maatschappelijke organisaties. 
• Bestuurlijk is maatschappelijk vastgoed niet goed in beeld en heeft weinig directe bestuurlijke aandacht. Risico in bezuinigingsopgave (MV zit in meerdere portefeuilles, daardoor geen overzicht van totaal).

 

Inhoudelijk gesprek over de in de kennismakingsronde geïnventariseerde onderwerpen: 

 

Kostprijsdekkende huur:Er werd een voorbeeld gegeven over het verkrijgen van inzicht bij kostendekkende huur: 'De biljartvereniging huurt al jaren tegen een lage huurprijs van de gemeente een ruimte waar twee biljarts in staan, deze ruimte word alleen gebruikt door de vereniging. Bij het berekenen van de kostprijsdekkende huur bleek dat deze vereniging feitelijk 40.000,- euro per jaar gesubsidieerd wordt.' Met dit voorbeeld werd het duidelijk dat het scheiden van subsidie en huren inzicht geeft en afwegingen transparanter maakt. In het tarievenbeleid wordt de berekening van de kostprijsdekkendehuur vastgesteld. Er wordt tussen de deelnemers verschillend mee omgegaan.

 

Vastgoedbeleid en accommodatiebeleid in context: Onder vastgoedbeleid wordt verstaan:

• huisvestingsbeleid 
• strategie/portefeuillebeleid (afstoten) 
• tarievenbeleid (kostprijsdekkende huur) Het accommodatiebeleid geeft antwoord wil de gemeente deze taak? En wat heeft de gemeente hiervoor over. 

 

Outsourcingsvraagstukken: Speelt zowel bij het gebouwenbeheer als bij het gebruiksbeheer. Bij de vraag zelf doen of uitbesteden werden de volgende aandachtspunten genoemd:

• Afspraken maken over regierol gemeente 
• Afweging tussen kosten voor eigen organisatie en invloed

 

Ervaringen en tips ontwikkeling MFC:

• Goede afspraken verantwoordelijkheden beheer en dagelijkse exploitatie, bij voorkeur voor realisatie. 
• Investeringsbeslissingen afwegingen over totale levensduur (levensduurbenadering) in plaats van prijsgedreven (korte termijn).
• In Leusden heeft gedurende de ontwikkeling van het MFC het gebruikersoverleg vorm gekregen, met als voordelen/goede ervaringen: Bij start goede samenwerking, eenduidige lijn/richting, geen eilandjes, verantwoordelijk voelen voor het gehele gebouw, 8 jaar (ontwikkelperiode) investering in elkaar. Gebruikersoverleg bestaat uit de gebruikers de fysieke beheerder en de eigenaar van het complex (woningcorporatie). Bijzonder is dat de budgetten bij elkaar zijn gebracht (gemeente en onderwijs) en de corporatie is exploitant van Antares. Gemeente heeft inspanningsverplichting voor vulling MFC.

 

Uitspraken en citaten:

• "Accommodaties staan niet apart in de begroting, het is niet inzichtelijk genoeg om goede afgewogen besluiten te nemen."
• "Fusie is het momentum om de oude cultuur door te breken."
• "Emoties in de gemeenschap: 'eigen identiteit voorzieningen."

 

Afsluiting

Als afsluiting is geïnventariseerd of er interesse is om aan deze bijeenkomst een vervolg te geven. Het delen van ervaringen en kennis en de bevestiging dat ook anderen met dezelfde vraagstukken zitten wordt als zeer zinvol ervaren. Er is voldoende interesse voor een professioneel netwerk 'vastgoedmanagement kleine gemeenten'.

 

De deelnemers ontvangen een uitnodiging met de uitleg en het programma voor het netwerk.

 

Ingrid de Moel geeft een toelichting over de agenda Bouwstenen voor Sociaal 2012 die op 8 november wordt gepresenteerd.

 

De bijeenkomst werd afgesloten met een rondleiding door de MFC Antares en een lunch.